Nhiệt kế thủy ngân là thiết bị chăm sóc sức khỏe phổ biến giúp kiểm tra nhiệt độ cơ thể nhanh chóng và tiện lợi.
Tuy nhiên, bạn nên lưu ý cách đo và vị trí đo nhiệt kế thủy ngân để có được kết quả đo chính xác & an toàn nhất.
Xem nhanh
1. Nhiệt kế thủy ngân là gì?
Tìm hiểu về Nhiệt kế thủy ngân: Nhiệt kế thủy ngân do nhà vật lý học Daniel Gabriel Fahrenheit (Amsterdam) phát minh vào năm 1714. Nó bao gồm một bầu chứa thủy ngân gắn liền với một ống thủy tinh hẹp. Khi tiếp xúc với cơ thể, nhiệt độ cơ thể sẽ làm cho thủy ngân trong ống dãn nở, di chuyển lên vạch chia độ để hiển thị mức độ sốt.
Nhiệt kế thủy ngân có độ chính xác cao, tuy nhiên việc sử dụng nó tiềm ẩn nguy cơ vỡ ống và nhiễm độc thủy ngân. Do đó, cần lưu ý sử dụng cẩn thận và tuân thủ các biện pháp an toàn khi sử dụng và bảo quản.
2. Cách dùng nhiệt kế thủy ngân
Trước khi sử dụng nhiệt kế thủy ngân, cần phải lau sạch để đảm bảo nhiệt kế không bị nhiễm trùng. Nên dùng một miếng bông gòn, thấm cồn và lau sạch đầu nhiệt kế, tức là vùng kim loại sẽ tiếp xúc với cơ thể khi đo.
Để có được chỉ số nhiệt độ chính xác, cần thực hiện đúng cách đo nhiệt kế thủy ngân và tuân theo các bước sau:
- Bước 1: Hãy cầm chắc đuôi nhiệt kế, dùng lực cổ tay vẩy mạnh nhiệt kế để nhiệt độ giảm xuống dưới mức 35 độ C.
- Bước 2: Cho nhiệt kế thủy ngân vào vị trí đo và giữ nguyên vị trí của nhiệt kế thủy ngân ở vị trí đó ít nhất từ 5 – 7 phút.
- Bước 3: Cuối cùng, bạn rút và đọc kết quả hiển thị trên nhiệt kế.
Sau khi sử dụng xong nhiệt kế, bạn hãy lau đầu nhiệt bằng khăn sạch. Tốt hơn, bạn nên nhúng nhiệt kế qua cồn và vệ sinh cẩn thận, xong hãy đặt nhiệt kế vào hộp để bảo quản nhé.
3. Các vị trí đo để có kết quả chính xác nhất
Một số vị trí đo nhiệt kế thủy ngân trên cơ thể bạn có thể sử dụng như sau:
- Ở trực tràng (hậu môn): Đo nhiệt kế ở vùng này có thể cho biết nhiệt độ cơ thể chính xác nhất, thường được dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Dưới nách: Đo nhiệt độ bằng cách kẹp nhiệt kế thủy ngân vào nách là cách dùng phổ biến nhất. Cách này cho kết quả thấp hơn từ 0,5 – 1,5 độ C.
- Dưới lưỡi: Thường dùng cho người lớn và thanh thiếu niên. Thường cho kết quả thấp hơn 0,3 – 0,8 độ C so với đo ở trực tràng.
Sau khi xác định được vùng cơ thể mà bạn muốn đo, đặt đầu nhiệt kế tại đó và chờ trong khoảng 5 – 7 phút, thời gian cần thiết để cột thủy ngân dâng cao lên và xác định nhiệt độ chính xác. Không nên xê dịch nhiệt kế trong thời gian chờ đợi vì có thể làm sai lệch kết quả.
Khi cơ thể bạn vượt quá 37 độ C, bạn có thể đang bị bệnh sốt, khi nhiệt độ cao hơn 39 độ C thì bạn nên đi khám ngay.
4. Cách xử lý khi nhiệt kế thủy ngân bị vỡ
Khi bạn vô tình làm vỡ nhiệt kế, thuỷ ngân bên trong nhiệt kế sẽ chảy ra ngoài. Lúc này thuỷ ngân sẽ ở dạng những hạt hình tròn. Để tránh bị ngộ độc thuỷ ngân, bạn cần thực hiện theo các bước như sau:
- Bước 1: Nhanh chóng đưa trẻ và người thân ra khu vực an toàn.
- Bước 2: Sau đó để bảo đảm sức khoẻ, bạn cần thay quần áo cũ, đeo găng tay cao su, khẩu trang y tế và bắt đầu thu dọn thủy ngân.
- Bước 3: Dùng tăm bông hoặc giấy mỏng thu gom thủy ngân, cho vào lọ thủy tinh bịt kín.
- Bước 4: Cuối cùng, cho lọ thủy tinh vào túi nhỏ, buộc chặt và cho vào sọt rác.
Khi dọn dẹp thủy ngân, bạn cần lưu ý các vấn đề như sau:
- Dùng que bông ướt hoặc giấy mỏng thu gom thủy ngân lại, cho các hạt thủy ngân vào lọ thủy tinh bịt kín. Động tác khi thu gom thủy ngân phải hết sức nhẹ nhàng để tránh các hạt thủy ngân phân li thành các hạt nhỏ hơn, gây khó khăn cho việc thu dọn.
- Nếu có thể nên rắc một ít bột lưu huỳnh vì lưu huỳnh phản ứng với thủy ngân tạo thành hợp chất khó bốc hơi hơn. Nếu không có lưu huỳnh có thể thay bằng lòng đỏ trứng gà, cũng mang lại hiệu quả tương tự.
- Thu dọn xong phải mở hết cửa để khu vực thông thoáng trong vài giờ, sau đó mới có thể vào sinh hoạt như bình thường.
- Sau khi thu hồi thủy ngân, lọ thủy tinh chứa thủy ngân phải được bịt kín, bọc nhiều lớp ni-lon, dán băng dính và ghi chú rõ bằng nhãn ở bên ngoài rồi mới để trong thùng đựng rác phân loại. Tuyệt đối không được đổ thủy ngân đã thu dọn xuống các cống rãnh vì sẽ làm ô nhiễm nguồn nước.
- Quần áo đã dính thủy ngân nên loại bỏ, nếu muốn sử dụng trở lại phải giặt thật kỹ. Nên ngâm trong nước lạnh 30 phút, sau đó ngâm 30 phút trong nước xà phòng nhiệt độ 70-80 độ, ngâm thêm 20 phút trong nước có nhiệt độ cao đã pha 1 ít chất tẩy, sau đó giặt sạch với nước lạnh và đem phơi khô, mới mặc được.
- Đưa trẻ đến các cơ sở y tế để theo dõi và điều trị khi trẻ có dấu hiệu ngộ độc thủy ngân hoặc nuốt phải thủy ngân.
Để đảm bảo an toàn cho mọi người và bản thân, bạn cần tránh những điều như sau khi thủy ngân bị chảy ra:
- Không sử dụng các thiết bị máy móc để làm sạch, chẳng hạn như máy hút bụi vì nó sẽ làm tăng khả năng thủy ngân lây lan rộng hơn ra môi trường.
- Tuyệt đối không sử dụng chổi để lau chùi, sẽ khiến chúng bị tách thành những giọt nhỏ và lan ra xung quanh nhiều hơn.
- Bạn không nên đổ thủy ngân xuống cống vì nó có thể làm tắc nghẽn đường ống nước nhà bạn và khó khăn khi sửa chữa.
- Nếu quần áo, giày dép bị dính thủy ngân, bạn không nên đi lại trong nhà, cần thay chúng ra ngay lập tức để tránh phát tán kim loại này ra xung quanh.
5. Các dấu hiệu ngộ độc thủy ngân
Khi bị ngộ độc thủy ngân, người bị nhiễm sẽ có các dấu hiệu như:
- Cảm nhận được mùi kim loại đang nằm trong miệng.
- Buồn nôn, đau đầu, chống mặt dữ dội.
- Nói không ra tiếng.
- Đau mỏi khắp người và lạnh bụng.
Người ngộ độc hít phải hơi thủy ngân còn bị suy giảm đường hô hấp và xuất hiện các triệu chứng như ho có đờm, khó thở, da tím tái. Nếu hít nhiều, nặng hơn thì có thể làm cho khoang miệng, răng lợi bị sưng tấy niêm mạc vỡ và xuất huyết.
Ngoài ra, thủy ngân khi bị vỡ còn lan tỏa vào không khí, xâm nhập qua da gây viêm da dị ứng, mẩn ngứa, thường gặp ở vùng mặt, cổ nách, đùi. Nặng hơn là cho bệnh nhân bị mất ngủ, tinh thần hoảng loạn, tâm trạng thất thường. Lúc này bạn nên đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế để theo dõi và điều trị sớm nhất.
Nhiệt kế thủy ngân là dụng cụ khá phổ biến vì cách sử dụng đơn giản và giá thành phù hợp với túi tiền, bạn nên biết cách sử dụng với loại nhiệt kế này để tránh nhiễm độc thủy ngân nhé!
Có thể bạn sẽ thích: